คำนำ

             งานเผยแพร่ชิ้นนี้ เป็นส่วนหนึ่งของวิชาวรรณกรรมท้องถิ่น ท๓๐๒๐๓ ซึ่งเนื้อหาจะประกอบไปด้วย ประวัติความเป็นมา และความหมายของปริศนาคำทาย รวมไปถึงตัวอย่างของปริศนาคำทายต่าง ๆ เพื่อให้ได้ทำการศึกษา นอกจากนี้ ยังมีเกมทดสอบความสามารถเกี่ยวกับปริศนาคำทาย เพื่อให้ทุกคนได้ทดสอบความรู้ความสามารถกันอีกด้วย ทางคณะผู้จัดทำหวังว่า งานเผยแพร่ชิ้นนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่ต้องการศึกษาปริศนาคำทายไม่มากก็น้อย

                                                                                                                            คณะผู้จัดทำ

รายชื่อสมาชิกผู้จัดทำ

         นางสาว ศริดา  รำจวนเกียรติ     ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕/๑๖  เลขที่ ๒๔

         นางสาว สิจาพร  เจนจิรวัฒนา  ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕/๑๖  เลขที่ ๒๕

                นางสาว อารียา  สาลีสุข     ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕/๑๖  เลขที่ ๒๗
ภาคเรียนที่ ๑ ปีการศึกษา ๒๕๕๘ 

โรงเรียนระยองวิทยาคม 

         

ตัวอย่างปริศนาคำทาย

*ปริศนาคำทายที่มีคำตอบเกี่ยวกับพืช*

๑. อะไรเอ่ย ตีนเท่าครก ใบปรกดิน

เฉลย  ตะไคร้

๒. อะไรเอ่ย มีลูกที่โคน มีขนที่คอ มีข้อที่ปลายตัวเป็นเอ็น หัวเหม็นขี้ไก่

เฉลย เห็ดร่างแห

๓. อะไรเอ่ย สูงกว่าน้ำ ต่ำกว่าเรือ

เฉลย  ใบบัว

๔. อะไรเอ่ย เด็กๆนุ่งขาว สาวๆนุ่งเขียว แก่ทีเดียวนุ่งแดง

เฉลย  พริก

๕. อะไรเอ่ย  สี่บาทหนึ่งตำลึง ให้แม่ค้ามาขายไม่อายคน สิบกว่าต้น ห้าสิบสตางค์ ยังมีขาย ต้นทายปลายบอก

เฉลย  ตำลึง

๖. อะไรเอ่ย ผักหนึ่งอยู่หนอง ผักสองอยู่นา ผักสามอยู่ป่าช้า ผักสี่อยู่วัด

เฉลย ผักเป็ด ผักคราด ผักเสี้ยนผี ผักชี

๗. อะไรเอ่ย เด็กๆ อยู่กับแม่ แก่ๆตาม ผัว

เฉลย  หญ้าน้ำสึก หรือ หญ้าเจ้าชู้

๘. อะไรเอ่ย ต้นเท่าขา ตารอบตัว มีจุกบนหัว 

เฉลย สับปะรด 

*ปริศนาคำทายที่มีคำตอบเกี่ยวกับพืช*

๑. อะไรเอ่ย ดำเหมือนนิล บินเหมือนนก มีหนามที่อก จะว่านกก็ไม่ใช่

เฉลย  ตัวเหนี่ยง

๒. อะไรเอ่ย แปดตีนเดินมา ตาเห็นรอบตัว แต่ยังร้ายฉกรรจ์ หมีเสือช้างม้าว่า

เฉลย  ยุง

๓.อะไรเอ่ย นามกรชื่อสุนัข เอาใจหาญหัก ก่อถ้ำคูหา ก็แล้วก็แกร่วไว้ รีบเหาะไปด้วยฤทธา พบนางกลางเวลา ก็นำมาไว้ในถ้ำทอง

เฉลย  หมาร่า

๔. อะไรเอ่ย ขี่ช้างลอด แต่ขี่มอดค้าง

เฉลย  ใยแมลงมุม

๕. อะไรเอ่ย สัตว์ใหญ่อยู่ในไพรวัลย์ หัวล้านเดิมพัน สัตว์นั้นได้แก่อะไร

เฉลย นกตะกรุม

๖. อะไรเอ่ย ตีนชี้ฟ้า หน้าเสวยดิน หญ้าไม่กิน ตีนไม่เหยียบ

เฉลย  ค้างคาว

๗. อะไรเอ่ย สี่เสาขนำนา หลังคามุงกระเบื้อง

เฉลย เต่า

๘. อะไรเอ่ย สองเสาขนำนา หลังคาข้างละตับ นอนไม่หลับลุกขึ้นร้องเพลง

เฉลย ไก่

๙. อะไรเอ่ย รีๆ เหมือนใบพลู ตรงกลางมีรู สองข้างมีขน

เฉลย หูวัว

๑๐. อะไรเอ่ย หัวอยู่ป่า หางอยู่ท่า

เฉลย  เสือ

*ปริศนาคำทายที่เกี่ยวกับของใช้*

๑. อะไรเอ่ย เขาผูกเขารัด เขามัดทั้งตัว เขาเอาไม้ตีหัวให้ลุกขึ้น ลุกขึ้น

เฉลย ขี้ใต้ (กระบองจุดไฟโบราณ)

๒.อะไรเอ่ย สองริมมูลโมก โคกกันคู ตรงกลางมีรูท่อน้ำไหล ชายมักทิ่มซ้ำ ทายว่านามใด

เฉลย ปากกาจุ้ม

๓. อะไรเอ่ย สองแคมมูลโคกเป็นต้นคู ในกลางแยกแตกเป็นรู ช่องน้ำไหล ชายหญิงชอบทิ่มชอบตำเกิดตัวมาก

เฉลย ปากกาเบอร์

๔. อะไรเอ่ย ลูกสัปดน เล่นกันแม่

เฉลย ลูกกุญแจ

๕. อะไรเอ่ย สองหนุ่มอุ้มสองสาว ถ่างขาเจ้าจะเอาไหนดี

เฉลย ตะเกียบ

๖. อะไรเอ่ย ไม่มีปีกบินได้ ไม่มีไส้กินคน

เฉลย ลูกปืน

๗. อะไรเอ่ย พ่ออะไรเอ่ย รอบใช้นิ้วให้ลูกไปทำงาน

เฉลย ปืน

๘. อะไรเอ่ย นามอยู่บนสวรรค์ ตัวท่านบ่ห่อน ชอบนอนเอนตามท่ามทวารา ถูกบาทาเสียเลื่อนเปื้อน

เฉลย พรมเช็ดเท้า

๙.อะไรเอ่ย ชื่อเหมือนเทเวศร์ ฤทธิ์เดชบ่ห่อน ชอบนอนขวางทาง

เฉลย พรม

*ปริศนาคำทายที่มีคำตอบเกี่ยวกับ*

๑. อะไรเอ่ย เขียวชะอุ่ม พุ่มไสว ไม่มีใบ มีแต่แม็ด

เฉลย ฝน

๒. อะไรเอ่ย กลางวันเก็บใส่กระทาย กลางคืนปรายให้ลูกเล่น

เฉลย ดาว

๓. อะไรเอ่ย ข้างขึ้นเขามี ข้างแรมเขาหาย

เฉลย ดวงจันทร์

๔. อะไรเอ่ย สูงเยี่ยมเทียมฟ้า มองไปมองมาเตี้ยกว่าหญ้านิดเดียว

เฉลย ภูเขา

๕. อะไรเอ่ย ลิ้น ๗ อัน ฟัน ๑๒ ซี่ กินคนทั้งเมือง

เฉลย วัน ๗ วัน เดือน ๑๒ เดือน (กาลเวลาทำให้คนร่วงโรยไป)

๖. อะไรเอ่ย มีหน้าอยู่ ๓ หน้า มีตาอยู่ ๒ ตา ตาหนึ่งสว่าง ตาหนึ่งพร่างริบหรี่

เฉลย ฤดู ๓ ฤดู ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ วัน ๗ วัน เดือน ๑๒ เดือน

*ปริศนาที่มีคำตอบเกี่ยวกับอาชีพ และความเป็นอยู่*

๑. อะไรเอ่ย เนื้อหนึ่งเป็นตอ เนื้อหนึ่งเป็นบ่อ จับตอใส่บ่อ มือหนึ่งกดคอ

เฉลย อุ้มลูกกินนม

๒. อะไรเอ่ย ไอ้แดงแทงไอ้ดำ ไอ้ดำร้องไห้ น้ำลายกลบปาก

เฉลย หม้อข้าวเดือด

๓. อะไรเอ่ย ปลายแดงสับปะดน ชอบเอาก้นให้เขาดูด ทำหน้าเบี้ยวหน้าบูด แต่ชอบดูดไอ้ก้นปลายแดง

เฉลย ยาสูบ

๔. อะไรเอ่ย อยู่ในห้อง เอาแสงท้องประดับสี เส้นขาวยาวรี ห้าสี่คูณกัน โลหะก๋ากั่น ทุกท่านเคยเห็น

เฉลย บุหรี่พระจันทร์

๕. อะไรเอ่ย ไม้ปักอยู่กลางหนอง ใครไปต้อง ใครมาต้อง

เฉลย ไม้ควักปูน

๖. อะไรเอ่ย ไอ้สูงจูงไอ้เถา พาไอ้เมาไปด้วย ไอ้แดงตามไปทัน เกิดฟันกันในห้วย

เฉลย คนกินหมาก

๗. อะไรเอ่ย ไอ้ข้างล่างก็รน ไอ้ข้างบนก็สนุก ไอ้ข้างล่างก็เป็นทุกข์ ข้างบนก็กดเอากดเอา
เฉลย คนสุ่มปลา
๘. อะไรเอ่ย งอๆ มิใช่งู มีศัตรูคือเงื่อนสาย ผู้กินดิ้นแทบตาย ผู้ให้ทานตกนรก
เฉลย คนตกเบ็ด
๙. อะไรเอ่ย เด็กๆนั่งสะเด้า เข้าหรือไม่เข้า เอามือคลำดู
เฉลย คนลีบมีด
๑๐. อะไรเอ่ย สองเศียร เรียนรู้ฤทธิ์ คลอดบุตรกลางองค์ ไปแล้วไม่คืนมา
เฉลย คนยิงคันกระสุน

*ปริศนาคำทายเกี่ยวกับอาหาร*

๑. อะไรเอ่ย สองคนผินหน้าเข้าหากัน ต่างคนต่างดัน ประเดี๋ยวน้ำมันก็ออก
เฉลย ข้าวต้มมัดใต้

*ปริศนาคำทายที่มีคำตอบเกี่ยวกับสถานที่*

๑. อะไรเอ่ย จีทบุรัน
เฉลย จันทบุรี

*ปริศนาคำทายที่มีคำตอบเกี่ยวกับศาสนา วัฒนธรรรม ประเพณี*

๑.อะไรเอ่ย มาอยู่ที่นี่มีสีใส กลับไปมืดมิดไม่รู้ที่
เฉลย พระเทวทัต
๒.อะไรเอ่ย เข้าข้างโป่งตะวันโด่งหายไป
เฉลย พระบิณฑบาต
๓. อะไรเอ่ย คนทำไม่ได้อยู่ คนอยู่ไม่ได้เห็น คนเป็นไม่เข้าไป
เฉลย โลงศพ
๔. อะไรเอ่ย ปั้นให้แข็ง แยงเข้าหว่างขา
เฉลย หางกระเบน
๕. อะไรเอ่ย ตูดบานเหมือนดอกลำโพง แก้มไม่โป่งร้องไม่ออก
เฉลย ปี่

*ปริศนาคำทายหลากหลาย*
๑. อะไรเอ่ย นอนคว่ำเห็นลาย นอนหงานเห็นอก
ตอบ อกไก่
๒.อะไรเอ่ย ตัวอยู่ในป่า ตาอยู่บนยอดเขา หางฝากเอาไว้กลางทะเล
ตอบ เสือ ไม้ตาเสือ หางเสือ
๓. อะไรเอ่ย ตัวอยู่รู หูอยู่ป่า 
เฉลย หนู เห็ดหูหนู 
๔. อะไรเอ่ย โกรกกรากกระแซง นกกดตาแดง หัวมันใต้ดิน
เฉลย กระแซง นกกด หัวมัน

*ปริศนาเล่นคำจากปริศนา*

๑.อะไรเเอ่ย สี่ตัวชอบอิงเขนย ตัวปลายตกเลยกลายเป็นแพทย์ 
เฉลย หมอน
๒. อะไรเอ่ย สามตัวชอบไซไม้ ไอ้ตัวกลางพาย ชอบกินของหวาน
เฉลย มอด
๓. อะไรเอ่ย เจ็กขาย ไทเขียน
เฉลย เทียนไข

*ปริศนาคำทายที่มีคำตอบเกี่ยวกับตัวเลข*
๑. พี่ ๒ น้อง ๒ มีกล้วยสามลูก แบ่งคนละเท่าไหร่
เฉลย แบ่งคนละลูก
๒. อะไรเอ่ย สิบเศียรชูศรี สามสิบสี่บาทา นะและเนื้อ ทั้งสองรา จะเป็นภาษา ของใครเท่าไร
เฉลย นก ๓ ตัว เนื้อ ๗ ตัว

ถ้าเพื่อนๆได้รับความรู้เกี่ยวกับปริศนาคำทายแล้ว มาลองทดสอบความรู้กันเถอะ!!! >>>>> คลิ๊ก!!

และหากต้องการศึกษาประวัติความเป็นมาเกี่ยวกับปริศนาคำทาย สามารถ >>>>> คลิ๊ก ได้ที่นี่

ความหมายของปริศนาคำทาย

                     ปริศนาคำทาย หมายถึง ปัญหาหรือคำถามซึ่งผู้ถามอาจจะถามตรง ๆ หรือถามทางอ้อมก็ตาม คำถามอาจจะใช้ถ้อยคำธรรมดาเป็นภาษาร้อยแก้ว หรือจะมีสัมผัสแบบภาษาร้อยกรองก็ได้ ภาษาที่ใช้นั้นเป็นภาษาสั้น ๆ ง่าย ๆ กระชับความ แต่ยากแก่การตีความในตัวปริศนาอยู่บ้าง ส่วนคำตอบ  มักจะเป็นสิ่งที่พบเห็นในชีวิตประจำวันในสมัยนั้น ๆ และในบางคำถามมักจะมีเค้าหรือแนวทางสำหรับคำตอบ ซึ่งผู้ตอบจะต้องใช้ความสังเกต ความคิดและไหวพริบในการคิดหาคำตอบ

ที่มาของปริศนาคำทาย

             ปริศนาคำทาย เกิดจากความต้องการลองภูมิปัญญากัน จึงมีการทายปริศนา ในสมัยก่อนนิยมเล่นกันทั้งเด็กและผู้ใหญ่ มักจะเล่นกันในยามว่างจากการทำงาน

ลักษณะของปริศนาคำทาย

๑.  นิยมใช้คำคล้องจองกันโดยไม่กำหนดจำนวนคำในแต่ละวรรค เป็นข้อความสั้น ๆ กะทัดรัดหรืออาจผูกเป็นปริศนากลอน ซึ่งบ่งบอกถึงความเป็นคนเจ้าบทเจ้ากลอนทำให้จำได้ง่าย

๒. เนื้อหานั้นมักจะนำมาจากสิ่งต่างๆที่อยู่รอบตัวเรา เช่น ของใช้ คน สัตว์ ผัก พืช เวลา สถานที่ เครื่องใช้ ปรากฏการณ์ธรรมชาติ เชาว์ปัญญา ฯลฯ ซึ่งผู้ผูกปริศนาจะต้องเป็นคนช่างสังเกต แล้วนำเอาสิ่งที่สังเกตเห็นมาผูกปริศนาให้ผู้อื่นใช้ปัญญาเพื่อแก้หรือทาย

๓.  จำนวนข้อความคำถามจะมีความสั้นยาวไม่เท่ากัน คือ อาจจะมีเพียงตอนเดียว สองตอน สามตอน หรือมากกว่านี้ แต่ข้อความทุกตอนจะเป็นการบอกคำตอบอยู่ในตัวเป็นนัยๆ ซึ่งเมื่อนำคำตอบมารวมกันจะเป็นลักษณะของสิ่งที่ทายนั่นเอง

๔.  ไม่นิยมถามตรง ๆ แต่จะใช้สิ่งเปรียบเทียบ

๕.  มีการท้าทายให้ผู้ไขปริศนาพยายามคิด

 ประเภทของปริศนาคำทาย

๑. ปริศนาที่เกี่ยวกับมนุษย์ คือ คำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาให้ทายนั้นจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวกับอวัยวะ อากัปกิริยา และกิจกรรมของมนุษย์

๒. ปริศนาที่เกี่ยวกับเครื่องมือทำมาหากินและการประกอบอาชีพ คือคำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาให้ทาบจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพและเครื่องมือการประกอบอาชีพ เช่น ทอผ้า ทำนา

๓. ปริศนาเกี่ยวกับพืชและสัตว์ คือ คำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาให้ทายจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวกับผลไม้ พืชผัก และสัตว์ 

๔. ปริศนาเกี่ยวกับดินผ้าอาการ คือ คำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาให้ทายจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวข้องกับดินผ้าอากาศ และ ธรรมชาติความคิดรอบตัว

๕.ปริศนาเกี่ยวข้องกับของกินของใช้ คือ คำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาให้ทายจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวกับอาหารหรือที่เกี่ยวกับสิ่งที่เกี่ยวข้องหรือของได้

๖. ปริศนาคำทายเกี่ยวกับการแสดง การละเล่นและกีฬา คือ คำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาคำทาย ให้ทายจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวกับการละเล่น ดนตรีและกีฬา

๗.ปริศนาเกี่ยวกับประพณี คือ คำที่ผูกขึ้นเป็นปริศนาให้ทายจะมีคำเฉลยที่เกี่ยวข้องกับ ศาสนา ประเพณีและวัฒนธรรม

ส่วนประกอบของปริศนาคำทาย

ปริศนาคำทายจะมีส่วนประกอบอยู่ ๖ ส่วน แต่โดยทั่วไปจะมีลักษณะไม่ครบ ๖ ส่วน กล่าวคือ อาจจะมีเพียง ๓ ส่วน หรือ ๔ ส่วน ขึ้นอยู่กับปริศนานั้นๆด้วย ส่วนประกอบที่สำคัญได้แก่
๑. อรัมภบท คือ บอกคำปริศนาหรือตัวปริศนานั้นๆ
๒. บอกสมญา คือ บอกคำปริศนาหรืออตัวปริศนาสั้นๆ
๓. พรรณาลักษณะ คือ  บอกลักษณะรูปร่าง เพื่อขยายตัวปริศนา
๔. จุดบอด จุดสะดุดใจ เป็นคำอธิบายเชิงเปรียบเทียบ ซึ่งอาจจะทำให้ผู้ทายสับสน
๕. บทสรุป คือ คำถามที่ชัดเจน เช่น แม่งหยัง (อีสาน) ใครทายได้บ้าง (ถาคกลาง)
๖. คำตอบ หรือ คำเฉลย ที่ผู้ทายจะสงวนไว้ทีหลัง